Ο Ρόλος του Ειδικού Παιδαγωγού

Η Ειδική Αγωγή γνωρίζει μεγάλη άνθηση τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα και ακολούθως πολλοί επαγγελματίες αυτοπροσδιορίζονται ως “Ειδικοί Παιδαγωγοί”. Παρόλα αυτά είναι σημαντικό να ξεκαθαριστεί πως υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια τα οποία σχετίζονται με την εκπαίδευση του κάθε επιστήμονα που θα του επιτρέψουν ή όχι να προσδιοριστεί ως Ειδικός Παιδαγωγός. Η Ειδική Αγωγή όπως και οι Παιδαγωγικές Επιστήμες στο σύνολό τους βρίσκονται σε στενή σχέση με τις Επιστήμες της Κοινωνιολογίας και της Ψυχολογίας για παράδειγμα, σε καμία περίπτωση ωστόσο δεν ταυτίζονται, και γι’αυτό δεν πρέπει να συγχέονται. Στην ίδια βάση ο Ειδικός Παιδαγωγός δε μπορεί να ισχυριστεί πως είναι Ψυχολόγος. Για το λόγο αυτό, είναι σημαντικό, όταν προστρέχουμε σε κάποιον ειδικό, να εξακριβώνουμε την επαγγελματική του υπόσταση.

Στην Ελλάδα σήμερα λειτουργούν δύο Πανεπιστημιακά Τμήμα των οποίων οι απόφοιτοι χρησιμοποιούν τον τίτλο “Ειδικοί Παιδαγωγοί”. Τα τμήματα αυτά είναι:

1. το Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής (ΠΤΕΑ) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (Βόλος) και
2. το Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής με Κατεύθυνση Εκπαίδευσης Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες του Πανεπιστημίου Μακεδονίας

Επίσης, αναγνωρισμένα επαγγελματικά δικαιώματα έχουν οι εκπαιδευτικοί με μετεκπαίδευση στην Ειδική Αγωγή στα Διδασκαλεία της Ελλάδας, καθώς και εκπαιδευτικοί ή επιστήμονες με αναγνωρισμένα Μεταπτυχιακά Διπλώματα στην Ειδική Αγωγή και τη Σχολική Ψυχολογία.

Σήμερα στην Ελλάδα στα δημόσια σχολεία υπάρχουν τρεις τύποι υποστήριξης για τους μαθητές με δυσκολίες μάθησης:

1. η Παράλληλη Στήριξη, όπου ένας ειδικός παιδαγωγός τοποθετείται σε γενική τάξη και αναλαμβάνει, σε συνεργασία με την/τον δασκάλα/δάσκαλο της τάξης να εκπονήσει εξατομικευμένο πρόγραμμα διδασκαλίας και ένταξης. Παράλληλη στήριξη δικαιούνται μαθητές με αυτσιμό, δυσκολίες όρασης και ακοής.
2. τα Τμήμα Ένταξης, όπου ο ειδικός παιδαγωγός αφότου αξιολογήσει τις ανάγκες των μαθητών με διαγνώσεις από ΚΕ.Δ.Δ.Υ., εκπονεί εξατομικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα, και στη συνέχεια δουλεύει περιοδικά μέσα στην εβδομάδα με τους μαθητές σε μικρές ομάδες.
3. Ειδικές Σχολικές Μονάδες, όπου φοιτούν αποκλειστικά μαθητές με σοβαρότερες συνήθως δυσκολίες μάθησης μετά από πρόταση των ΚΕ.Δ.Δ.Υ., και οι μαθητές εκπαιδεύονται τόσο σε μικρές ομάδες από ειδικούς παιδαγωγούς, όσο και εξατομικευμένα με ειδικότητες όπως ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, εργοθεραπευτές, λογοθεραπευτές, γυμναστές. Στις ειδικές σχολικές μονάδες υπάρχει συνήθως και ειδικό βοηθητικό προσωπικό που υποστηρίζει τόσο τους εκπαιδευτικούς στο διδακτικό τους έργο, όσο και τους μαθητές στην αυτοεξυπηρέτηση και στις δεξιότητες υγιεινής και καθημερινής διαβίωσης.

Για αναλυτικότερες πληροφορίες μπορείτε να ανατρέξετε στο καθηκοντολόγιο των Εκπαιδευτικών Ειδικής Αγωγής, του Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού και Λοιπές Διατάξεις αναφορικά με την Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση (Εφημερίς της Κυβέρνησης, Αρ. Φύλλου 449, 3/4/2007)